Nog nooit is het een film gelukt om het kritische en
financiële succes te evenaren van de allereerste, echte haaienfilm: Jaws
(1975, Spielberg). Het lijkt ook haast onmogelijk, gezien Jaws in alle
opzichten dienstdoet als de perfecte "blockbuster". Je zou de film
zelfs haast perfect kunnen noemen. Maar wat moet je dan doen als haaienfilm om
een beetje de moeite waard te zijn? In deze review van de nieuwe Netflix-hit Under
Paris krijg je antwoord op die vraag. Under Paris gaat over een dame
die, drie jaar na een ongelukkige aanvaring met een haai in de zee, opnieuw in
aanraking komt met diezelfde haai. Maar nu in downtown Parijs. Er volgt een
klopjacht. Omdat het 2024 is en alles een maatschappelijk verantwoorde boodschap
moet hebben, probeert ondertussen een ecologische protestgroep de haai te
redden, want alle dieren zijn gelijk aan mensen. Oh ja, er is ook nog een
burgemeester die geld belangrijker vindt dan de veiligheid van burgers. Waar
hebben we dat eerder gehoord? Als dat maar goed gaat.
Om antwoord te geven op de eerder gestelde vraag, wat
maakt een goede haaienfilm, is het handig om Under Paris eens te
vergelijken met Jaws maar ook met Deep Blue Sea. Niet alleen is
dat eerlijker voor Under Paris, maar we doen het tegelijkertijd ook om
te laten zien dat de pogingen die Under Paris doet om net als Jaws
soms echt spannend te zijn, mislukken. Tezamen met de pogingen die het doet om
net als Deep Blue Sea een mix te vinden tussen spanning en actie. Een
lastige taak, zou je kunnen zeggen.
In Jaws duurt het een minuut of 45 voor we de haai
zien. Even zien. Niet lang, maar even. Vervolgens zien we de haai weer lange
tijd niet, wat de film extra mystiek en spanning brengt. Als kijker ben je de
horizon aan het verkennen. Waar is de haai? Vragen die je stelt omdat de toon
reeds is gezet. Het beest heeft "gewicht". Als kijker ben je
geïnvesteerd. De film werkt op dat moment perfect en dat zonder jumpscares of
harde violen in je oor.
In een goede (haaien)film gaat het er onder de streep
niet om wat je laat zien, maar waarom je het laat zien. Als kijker ben je bij Jaws
geïnvesteerd in de karakters. Je wil weten wat er met ze gaat gebeuren. De haai
voelt als bijzaak op sommige momenten. Is dat niet het ultieme compliment? Je
voelt oprechte spanning als Quint een verhaal vertelt over hoe hij vroeger, ten
tijde van oorlog, moest overleven in een donkere nacht en zee terwijl zijn
schip onder hem wegzonk en zijn kameraden kapot werden gevreten door haaien.
"Het was echt wachten om eraan te gaan," aldus Quint. De gedachte
alleen al bezorgt me tijdens het schrijven weer een rilling. Deze scène moeten
we namelijk zelf visualiseren als kijker. Minder is meer.
Under Paris wisselt scènes van
suspense af met over-the-top actie, net als Deep Blue Sea, maar doet dit
met haaien die uitsluitend zijn gemaakt in de computer. Geen praktische
effecten op wat haaienvinnen na. Alles is digitaal. En je ziet het goed, want
de film is door Netflix in 4K beschikbaar gemaakt. De haaien bewegen
onnatuurlijk en lijken zelfs te vliegen. Het zijn net torpedo's soms. Het is
ontzettend onrealistisch en het lijkt op sommige momenten op een scène uit een
computergame. Goede kans dat het je direct uit de film haalt. Wie keurt zoiets
goed of bedenkt dat dit een goed idee is?
Dat was mijn persoonlijke gedachte
tijdens deze scènes. Hebben de filmmakers de eerder genoemde films niet gezien?
Wat is hun idee bij een goede haaienfilm? Het voelt ook een beetje oneerlijk
naar de film zelf. Er lijkt een meer subtiele en echtere versie van de film
verborgen te zijn onder de slecht doordachte haaienscènes. Under Paris
is, op locatie in Parijs, verrassend prettig gefilmd en het lijkt alsof de
acteurs er ook meer van hadden verwacht. Ze doen hun best. Maar is dat genoeg?
Karakters in Under Paris hebben niets van waarde
te zeggen tegen elkaar en niets in de film maakt echt uit. Er worden geen
rationele beslissingen genomen door de karakters. Alles om maar snel naar de
volgende scène te gaan. Met vliegende torpedohaaien in Parijs dus. Dat laatste
deed me even denken om de film nog te vergelijken met Sharknado, maar
die eerste film wist zichzelf uiterst professioneel te onderscheiden door
volledig in te zetten op het absurde.
Under Paris lijkt bijna gemaakt te
zijn door ChatGPT, nadat de op geld beluste producer tijdens een vergadering de
zoekwoorden "haai", "stad", "+script",
"goedkoop om te maken" en "makkelijk om snel te verkopen aan
Netflix" intikte. Er is geen duidelijke of onderscheidende toon te
bekennen. Geen oprechte identiteit. Het meest intelligente, gemeende of
doordachte wat de film te melden heeft, is een quote van Charles Darwin, waar Under
Paris mee opent.
Het voelt uiteindelijk niet eerlijk om Under Paris
te vergelijken met klassiekers als Jaws of zelfs Deep Blue Sea.
Eigenlijk is dit dus meer een review bedoeld om je met alle liefde te adviseren
een avond in te plannen met jezelf, je partner, vrienden, of wie dan ook en
ouderwets Jaws of zelfs Deep Blue Sea te gaan kijken. Films die
de tand des tijds hebben doorstaan en zich niet afhankelijk hebben gemaakt van
een kantoorvisie en slechte computeranimaties, maar van sterke karakters en
oprecht voelbare spanning of in het geval van Deep Blue Sea: pure fun. Under
Paris verdrinkt helaas in voorspelbaarheid en wordt door ons dan ook
maximaal afgeraden en verder onder water geduwd.
★★☆☆☆
Genoten van het artikel? Trakteer ons op een (virtuele) koffie of steun The
Nerd Shepherd door ons te volgen via Facebook, Twitter
en Instagram!