Einde van 'Dept. Q' uitgelegd: Krijgt de Netflix-serie een tweede seizoen?

In dit artikel ontrafelen we het einde van Dept. Q, beantwoorden we alle grote vragen én kijken we vooruit naar een mogelijk tweede seizoen. Let op: spoilers!

De serie volgt Carl Mørck (Matthew Goode), een gehavende rechercheur uit Edinburgh, die – na een schietincident waarbij een jonge agent omkomt en zijn partner Hardy (Jamie Sives) verlamd raakt – wordt gedegradeerd tot hoofd van een obscure nieuwe coldcase-afdeling: Department Q. Officieel is het een pr-stunt van de politie. In werkelijkheid wordt Mørck geparkeerd, psychologisch gebroken en irrelevant.

Maar dan bijt hij zich vast in een zaak uit 2019: de verdwijning van officier van justitie Merritt Lingard (Chloe Pirrie), die op mysterieuze wijze van een veerboot verdween tijdens een trip met haar gehandicapte broer William. Was het een ongeluk? Zelfdoding? Of... moord?

Het antwoord is duisterder dan je denkt. Merritt werd vier jaar geleden ontvoerd door Lyle Jennings en zijn moeder Aisla. De motivatie: wraak. Tijdens haar jeugd had Merritt een romance met Lyle’s oudere broer, Harry Jennings. Ze wilden samen weglopen en Merritt overwoog zelfs haar moeders juwelen te stelen. Op het laatste moment kreeg ze spijt, maar Harry pleegde de inbraak alsnog. Die eindigde rampzalig: Merritts broer William betrapte Harry, waarna Lyle William in coma sloeg. Harry werd gearresteerd, probeerde te vluchten, en verdronk.

Voor Aisla en Lyle was het simpel: Merritt had hun zoon/broer vermoord – moreel gezien dan. Dus ontvoerden ze haar op de dag dat ze met William aan boord van een veerboot stapte. Sindsdien zat Merritt opgesloten in een tank van het bedrijf Shorebird Ocean Systems, eigendom van de familie Jennings.

Aanvankelijk lijkt het alsof Merritt voor haar verdwijning een affaire had met journalist Sam Haig. Maar dat blijkt bedrog. De echte Sam Haig was een jeugdvriend van Lyle en was van plan een boek te schrijven over hun tijd in een instelling. Lyle, geobsedeerd door Merritt én door Haig, vermoordde Sam en nam zijn identiteit over om Merritt te manipuleren en haar vertrouwen te winnen – een groteske psychologische aanval die leidde tot haar ontvoering. Het is een van de grimmigste onthullingen van de serie – en een knap staaltje verhaalvertelling waarbij alle draden samenkomen.

Ja, al ging het ternauwernood. In aflevering negen reizen Carl en zijn rechterhand Akram (Alexej Manvelov) af naar het verlaten terrein van de familie Jennings. Daar vinden ze het stoffelijk overschot van een eerder vermiste agent in de kofferbak van een auto, en uiteindelijk ook Merritt – nog steeds levend, maar gevangen in een drukcabine.

Net als ze haar proberen te bevrijden, arriveert Lyle en schiet Carl neer. Akram weet Lyle echter te doden met een mes, en de twee redden Merritt door haar voorzichtig te verplaatsen in een speciale hyperbare brancard. Aisla Jennings? Die probeert te vluchten, maar wordt opgewacht door de politie en pleegt zelfmoord met een pistool dat ze in haar auto verborgen hield.

Na drie maanden revalideren komt Merritt naar het bureau om iedereen te bedanken – behalve Carl, die zogezegd "vrij heeft genomen". Maar net als ze vertrekt, passeert ze Carl in de gang. Ze herkennen elkaar niet. Of doen alsof. Er wordt niets gezegd.

Chloe Pirrie legt aan Cosmopolitan UK uit: “Scott [Frank, de showrunner] noemt zichzelf allergisch voor sentimentaliteit... En ik denk dat er iets heel krachtigs schuilt in het feit dat we op dat moment net niet krijgen wat we willen. Ze missen elkaar een beetje, en dat is heel menselijk en eigenlijk precies zoals het in het echte leven gaat.” Geen knuffel. Geen emotioneel afscheid. Geen camera die langzaam uitzoomt op een omhelzing. Alleen twee beschadigde mensen die hun eigen pad vervolgen.

Het antwoord op de openingsscène blijft vaag. Carl en zijn partner Hardy werden neergeschoten bij een schijnbaar normale zaak. Uiteindelijk vermoedt Carl dat de schietpartij een afleidingsmanoeuvre was, bedoeld om de politie te lokken naar een nep-melding, zodat de werkelijke misdaad – de moord op de jonge agent – ongehinderd gepleegd kon worden. Er was nooit een dochter van het slachtoffer. Het was een val.

Hoewel de serie geen definitieve dader aanwijst, biedt Carls theorie hem enige rust. Aan het eind geeft Moira Jacobson opdracht aan Hardy om het resterende onderzoek voort te zetten.

In een slimme zet gebruikt Carl zijn kennis over de corruptie van Lord Advocate Stephen Burns – die Merritt destijds onder druk zette om een cruciale getuige níet op te roepen in een moordzaak – als wisselgeld. Hij eist:

Burns zwicht. Het is een zeldzaam moment van machtsuitoefening voor Carl, die de rest van de serie vooral slachtoffer was van systemen, trauma en bureaucratie.

De serie speelt voortdurend met verwachtingen. Waar je normaal gesproken sentimentele afsluitingen krijgt, kiest Dept. Q voor een nuchtere, realistische toon. De verhalen zijn strak verweven, met goed gedoseerde onthullingen. De thematiek – schuld, trauma, identiteit – wordt niet uitgesproken, maar voel je in elke scène. De prestaties van Goode en Pirrie zijn indrukwekkend onderkoeld. De cinematografie is grauw maar stijlvol. Het plot? Gelaagd, slim, én begrijpelijk.

Netflix heeft nog niets officieel aangekondigd, maar gezien het open einde – en het feit dat Dept. Q is gebaseerd op de Deense boekenreeks van Jussi Adler-Olsen – is een vervolg zeer waarschijnlijk. Carl, Akram en Hardy zijn klaar voor nieuwe zaken, en wij ook. Al hangt het allemaal af van of de serie genoeg kijkers trekt.

Dept. Q is geen doorsnee thriller. Het is een psychologische puzzel, een character study en een cynische blik op institutionele misstanden in één. Het einde is ontnuchterend, maar daardoor juist krachtig. Geen heldenverering. Geen pathos. Alleen mensen – beschadigd, maar levend. Dat is misschien wel het meest realistische einde dat een serie als deze had kunnen hebben.

Heb je genoten van dit artikel? Trakteer ons dan op een (virtuele) koffie of steun The Nerd Shepherd door ons te volgen op Facebook, X, Instagram en Google Nieuws! Voor de laatste updates over je favoriete Netflix-series, word lid van onze Alles over Netflix Facebook-groep. Zo mis je geen enkel nieuwtje!