De nieuwe Netflix-serie Toxic Town duikt in een van de grootste milieuschandalen die Groot-Brittannië ooit heeft gekend. Maar dit is niet zomaar een spannend drama – het is een waargebeurd verhaal over een groep moeders uit Corby, een stadje in Northamptonshire, die de strijd aangingen met de lokale overheid. Let op: Spoilers!
Hun kinderen werden geboren met ernstige aangeboren afwijkingen, en zij ontdekten al snel dat het geen toeval kon zijn. De boosdoener? Giftige stoffen die jarenlang door de stad werden verspreid. Wat volgde, was een historische rechtszaak die voorgoed de manier veranderde waarop overheden omgaan met industriële vervuiling.
Ooit was Corby hét kloppende hart van de Britse staalindustrie. Maar toen de staalfabrieken in de jaren ’80 hun deuren sloten, bleef de stad achter met een groot probleem: een gigantische berg giftig afval. Om ruimte te maken voor nieuwbouw, besloot de gemeente om het terrein op te ruimen. Klinkt goed, toch? Ware het niet dat ze dit deden op de meest roekeloze manier denkbaar.
Miljoenen tonnen vervuild puin werden zonder noemenswaardige veiligheidsmaatregelen door de stad verplaatst. Open vrachtwagens reden af en aan, terwijl ze een spoor van giftig stof achterlieten. Woningen en speeltuinen kregen een oranje waas van roest en chemicaliën, en niemand wist precies hoe gevaarlijk het was. Niemand, behalve de overheid zelf – maar daarover later meer.
In de jaren ’90 begonnen moeders in Corby iets opmerkelijks te ontdekken: een zorgwekkend aantal baby’s werd geboren met misvormingen. Ontbrekende vingers, tenen, afwijkingen aan ledematen – het kwam vaker voor dan normaal zou mogen zijn. De link werd pas echt duidelijk toen moeders elkaar ontmoetten in ziekenhuizen en zich realiseerden dat hun kinderen soortgelijke aandoeningen hadden. Zo begon de zoektocht naar de waarheid.
De zaak kreeg serieuze aandacht toen journalist Graham Hind in 1999 een schokkend artikel publiceerde in The Sunday Times. Hij ontdekte dat kinderen met afwijkingen opvallend vaak woonden in de buurt van voormalige industriële stortplaatsen. Samen met journalist Stephen Bevan dook hij in vertrouwelijke documenten en vond bewijzen dat de grond vol zat met giftige chemicaliën zoals arseen, zink en nikkel. Ondanks zogenaamde ‘saneringen’ bleef de vervuiling in de bodem en lucht hangen.
Hun artikel zette iets in beweging. Advocaat Des Collins nam de zaak op zich en verzamelde meer getroffen gezinnen. Uiteindelijk sloten 19 families zich aan bij een rechtszaak tegen Corby Borough Council.
De strijd in de rechtszaal duurde bijna tien jaar. De gemeente ontkende alles en beweerde dat er geen enkel bewijs was voor een verband tussen de vervuiling en de afwijkingen bij kinderen. Maar toen dook een onverwachte held op: een klokkenluider genaamd Sam Hagen, een voormalig gemeenteambtenaar.
Hagen overhandigde documenten waaruit bleek dat de sanering van het gebied een totale mislukking was en dat de gemeente wist van de risico’s. Ze hadden er simpelweg voor gekozen om die informatie te negeren.
In 2009 kwam de historische uitspraak: de rechter stelde dat Corby Borough Council nalatig was geweest. Voor het eerst in de Britse geschiedenis werd erkend dat industriële vervuiling kon leiden tot aangeboren afwijkingen. De getroffen families kregen een schadevergoeding en de gemeente bood officieel haar excuses aan.
Wie in Corby woonde, herinnert zich het stof. Het zat op auto’s, in huizen en zelfs op eten. Tracey Taylor, een van de moeders die de rechtszaak aanspande, beschreef hoe haar huis constant bedekt was met een laag oranje stof en hoe de lucht scherp en prikkelend aanvoelde. Haar man kwam dagelijks thuis, gehuld in een dunne laag giftig gruis.
Maggie Mahon, een andere moeder, las in de krant over een mogelijke link tussen vervuiling en de afwijkingen bij baby’s. Pas toen besefte ze: haar eigen zoon was geen op zichzelf staand geval. Dit was groter. Veel groter.
De impact van deze zaak was enorm. Sinds het Corby-schandaal moeten saneringsprojecten in Groot-Brittannië aan veel strengere regels voldoen. Maar wat Toxic Town echt laat zien, is de kracht van gewone mensen die weigeren zich neer te leggen bij onrecht. Jack Thorne, de schrijver van de serie, benadrukt dat het niet alleen om de rechtszaak gaat, maar vooral om moed: de moed van moeders die het opnamen tegen een machtig systeem en wonnen.
De zaak van Corby is een waarschuwing voor overheden en bedrijven: speel niet met de gezondheid van mensen. De moeders van Corby wilden geen geld – ze wilden antwoorden. Ze wilden gerechtigheid. En dankzij hun doorzettingsvermogen kregen ze die.
Heb je genoten van dit artikel? Trakteer ons dan op een (virtuele) koffie of steun The Nerd Shepherd door ons te volgen op Facebook, X, Instagram en Google Nieuws! Voor de laatste updates over je favoriete Netflix-series, word lid van onze Alles over Netflix Facebook-groep. Zo mis je geen enkel nieuwtje!