Recensie: 'Frankenstein' – Het monster wordt wederom nieuw leven ingeblazen

De film begint zowel spectaculair als onheilspellend. In een ijzig landschap zien we een Deense kapitein en zijn bemanning het opnemen tegen het welbekende monster. Als deze er achter komen dat de kolos niet met kogels te stoppen is bedenkt de kapitein een slimme truc: in plaats van op het monster zelf te schieten, schiet hij op het ijs waar het op staat, waardoor het erdoorheen zakt en in het ijskoude water komt te zinken. Maar zelfs dat blijkt niet genoeg om Frankensteins creatie te stoppen…

Frankenstein is het oorspronkelijke sciencefictionverhaal. Niet magie, maar wetenschap brengt het monster hier tot leven. En is de wetenschapper die tot zoiets in staat is eigenlijk niet zelf het ware monster? Dat is de vraag waar het hier om draait. Zoals op de poster staat te lezen: “Only monsters play God.” Het is een leuke omkering, maar daarmee is eigenlijk het hele punt van de film al gemaakt.

En ja, dat punt hebben we inmiddels natuurlijk wel vaker gezien. Ik moet denken aan Jurrasic Park, waarin dit thema uitstekend in beeld komt, en zoveel malen subtieler bovendien: niet het monster met de grote tanden is de slechterik, maar die vriendelijke man in het wit die leven dacht te kunnen creëren, zonder daar de gevolgen van te overzien. Of kijk naar de recente Tron: Ares waarin eigenlijk hetzelfde speelt. Of de geweldige Ex Machina, met ook daar Oscar Isaac in de rol van hoogmoedige schepper.

Maar er kan er maar één de eerste zijn, en we kunnen het de originele Frankenstein natuurlijk niet aanrekenen dat het punt sindsdien zo vaak herhaald en verbeterd is, dat er nota bene een heel genre uit ontstaan is. En del Toro? Is het voor hem voldoende om trouw aan het originele verhaal te blijven, of mogen we verwachten dat hij wat nuance en diepte toevoegt aan dit thema, aan deze vraag, die ons inmiddels al zovele malen gesteld is?

De film is opgedeeld in twee delen. Eerst krijgen we het verhaal van Victor Frankenstein, de moderne Prometheus, en hoe hij tot zijn creatie gekomen is. Dit is veruit het beste deel. Alles ziet er indrukwekkend uit, de kostuums en de omgevingen zijn uitmuntend en we zien op opvertuigende wijze hoe dit razende genie ondanks alle tegenwerking waar hij mee te maken krijgt volhardt zijn droom werkelijkheid te maken.

Dan zien we kant van het monster, en hier begint de film wat scheuren te vertonen. Het design van het monster is het eerste dat opvalt. Als ik aan het klassieke beeld denk, van het ietwat vierkante hoofd met twee bouten uit zijn nek, dan kan ik niet zeggen dat dit een verbetering is. Erger is dat de film zo overduidelijk probeert sympathie voor het schepsel op te wekken, maar daar uiteindelijk in faalt.

Het karakter Elizabeth – dat overigens voor de rest sterk in elkaar steekt – werpt enkele blikken op het schepsel en is meteen van liefde vervuld, maar het blijft onduidelijk waarom. Ik kon het niet opbrengen iets te voelen voor dit wezen, en de lange scènes die daar zo uitdrukkelijk om vragen – is het niet o zo zielig? – zijn daarom niet anders dan saai te noemen.

Iets anders dat onduidelijk blijft is waarom het schepsel eigenlijk zulke krachten heeft. Oké, Frankenstein slaagt erin dood weefsel te animeren, middels elektriciteit. Maar waarom zou het aldus tot beweging gebrachte vlees dan ineens tegen kogels kunnen, en waarom helen zijn wonden zich op magische wijze? Er wordt geen poging gedaan dit uit te leggen – het is gewoon zo, en dat voelt een beetje vreemd.   

En dat is hoe mijn oordeel over deze film samenvat kan worden: er wordt een zeer overtuigende Frankenstein neergezet, in een zeer overtuigende samenleving die ontzet op zijn waanzin reageert. Het monster daarentegen is minder overtuigend, en hier verloor de film mij een beetje. Misschien is dat iets waar men in de 424e verfilming van dit verhaal naar kan kijken.

★★★☆☆

Frankenstein draait nu in de bioscoop en is vanaf 7 november ook te zien op Netflix. Bekijk hieronder de officiële trailer.

Heb je genoten van dit artikel? Trakteer ons dan op een (virtuele) koffie of steun The Nerd Shepherd door ons te volgen op Facebook, X, Instagram en Google Nieuws! Voor de laatste updates over je favoriete Netflix-series, word lid van onze Alles over Netflix Facebook-groep. Zo mis je geen enkel nieuwtje!