Zes jaar na de première blijft Chernobyl van HBO
een indrukwekkend staaltje televisiekunst dat niets aan kracht heeft ingeboet.
De vijfdelige miniserie, geregisseerd door Johan Renck en geschreven door Craig
Mazin, reconstrueert de kernramp van april 1986 in de Sovjet-Oekraïense stad
Pripyat met een bijna beklemmende nauwkeurigheid. De serie behoort tot de best
beoordeelde producties op de streamingdienst, en terecht: het is een zorgvuldig
opgebouwde, indringende blik op een van de grootste menselijke fouten van de
twintigste eeuw. De ramp bij kerncentrale Tsjernobyl vormt het uitgangspunt,
maar de serie zoomt vooral in op de mensen achter de schermen: wetenschappers,
hulpverleners, mijnwerkers en burgers die met gevaar voor eigen leven
probeerden erger te voorkomen.
Jared Harris speelt de rol van wetenschapper Valery Legasov,
bijgestaan door Stellan Skarsgård als vicepremier Boris Shcherbina en Emily
Watson als de fictieve wetenschapper Ulana Khomyuk. Het acteerwerk is
overtuigend en gelaagd, en werd terecht beloond met Emmy- en Golden
Globe-nominaties en -prijzen.
Wat Chernobyl uitzonderlijk maakt, is de combinatie
van visuele soberheid en thematische diepgang. De beklemmende sfeer wordt
versterkt door het gedempte kleurgebruik, het minimalistische geluidsspoor van
componist Hildur Guðnadóttir en de nauwgezette reconstructie van Sovjetdetails
– van kentekenplaten tot ziekenhuisinterieurs. Het is duidelijk dat de
productie veel aandacht heeft besteed aan authenticiteit, wat bevestigd wordt
door kenners van de Sovjetcultuur én voormalige betrokkenen bij de ramp.
Toch is de serie niet vrij van kritiek. Historici en
overlevenden hebben gewezen op verschillende feitelijke onjuistheden en
artistieke vrijheden. Zo is het personage Khomyuk een verzonnen figuur, bedoeld
als symbool voor de wetenschappelijke gemeenschap. Ook de bewering over een
mogelijke derde explosie met een kracht van meerdere megaton wordt in twijfel
getrokken door nucleaire experts. Zulke elementen zorgen voor dramatische
spanning, maar vertroebelen in sommige gevallen de realiteit.
Een ander punt van kritiek is de weergave van
Sovjetfunctionarissen als karikaturale boemannen. Volgens sommigen schetst de
serie een te zwart-wit beeld, waarin bureaucraten enkel uit zijn op
geheimhouding en gezichtsverlies. Toch verdedigen andere experts juist deze
voorstelling, gezien de historische context waarin informatie werd onderdrukt
en verantwoordelijkheid werd afgeschoven.
Ondanks deze kanttekeningen blijft
Chernobyl een
indrukwekkende en educatieve serie. De balans tussen
drama en geschiedenis is
zorgvuldig gekozen, met als resultaat een meeslepende kijkervaring die aanzet
tot nadenken over machtsstructuren, collectieve schuld en de prijs van
waarheidsvinding.
De serie kreeg niet voor niets een score van 95% op Rotten Tomatoes en een 9,3 op IMDb. Ook op social media zijn de reacties tot op de dag van vandaag nog steeds lovend.
Zo schrijft iemand op X: “De HBO-serie Chernobyl was een van de beste series die ik ooit heb gezien. Dit maakt dat ik hem opnieuw wil kijken."
Wie
HBO Max in huis heeft en
Chernobyl nog niet heeft
gezien, mist een cruciaal stuk moderne televisiegeschiedenis. De serie is niet
alleen een monument voor de slachtoffers van de ramp, maar ook een waarschuwing
voor de gevolgen van politieke arrogantie en technologische hoogmoed.
Blijf op de hoogte van jouw
favoriete films en series
Heb je genoten van dit artikel?
Trakteer ons dan op een
(virtuele) koffie of steun
The Nerd Shepherd door ons
te volgen op
Facebook,
X,
Instagram en
Google Nieuws! Voor de
laatste updates over je favoriete films, series en games, word lid van onze
Facebook-groep. Zo mis je geen enkel nieuwtje!