Hoe een Klassieke Horrorgame na 13 jaar nog steeds relevant blijft

Dit spel gaat over een schrijver die met zijn vrouw afreist naar een dorp met donkergroene pijnbomen en weerbarstige bergen. Ze zijn van plan om daar tot rust te komen en hun relatie te helen na enige stressvolle jaren. De omgeving schijnt losjes gebaseerd te zijn op de tv-serie Twin Peaks. Bij aankomst treft Alan een mysterieuze vrouw in rouwkleding: zij overhandigt hem de sleutel van een verlaten blokhut. Daarna begint te scheidslijn tussen feit en fictie te vervagen, evenals de chronologische volgorde van gebeurtenissen en herinneringen. Objecten in de omgeving komen tot leven en worden vijandig, dit alles aangestuurd door ‘The Dark Presence’, de antagonist van het spel.

Het unieke aan de gameplay is dat de duisternis over objecten valt. Als dat gebeurt raken objecten ‘bezeten’ en gaan ze jacht maken op de speler. Dit kunnen ‘gewone’ mensen zijn, maar ook zwevende tonnen, stalen balken en zelfs bulldozers. Vervolgens moet je erop schijnen met je zaklap om ze kwetsbaar te maken, en daarna schieten met een vuurwapen. Soms is het licht afdoende om vijandige objecten te doen verdwijnen en komen er geen kogels aan te pas.

Alan Wake is relevant hoewel, en misschien juist omdat, het destijds geen bijzondere indruk achterliet. Dat klinkt raar, maar zit als volgt. Het genre van horrorspellen en survival horror spellen is en was een beloftevol genre, waarin Alan Wake destijds niet erg opviel. Maar omdat dit genre, nu terugblikkend dertien jaar na de verschijningsdatum, min of meer is opgedroogd, maakt deze droogte het herspelen van Alan Wake de moeite waard.

Hoewel het positief werd ontvangen als een sfeervol, verhaalgedreven spel, was de actie niet vernieuwend te noemen – zéker niet zo’n vijf jaar na het verschijnen van Resident Evil 4 (2005). Niettemin is het spel dus relevant omdat het een sfeer en stempel draagt van een tijdperk dat een beloftevolle ontwikkeling van het horrorgenre in het vooruitzicht stelde, die echter niet werd waargemaakt. Een andere bron van relevantie is de aangekondigde verschijning van Alan Wake 2, gepland op 17 oktober 2023.

Dit alles overziend, verwacht ik méér van het vervolg dan van Alan Wake in zijn huidige staat. Het verhaal voelt eerder verwarrend als coherent. De premisse is dat door dingen op te schrijven als fictie, de interactie tussen de hoofdpersoon en The Dark Presence er vervolgens voor zorgt dat deze fictieve verhalen uitkomen. Dit geeft Alan kracht maar de prijs is hoog. Echter, de praktijk is vooral van ‘A’ naar ‘B’ lopen, wat vijanden afknallen en dan vallen er plots balken uit de lucht, blijkt alles een droom of een herinnering te zijn, en sta je ineens weer in een andere omgeving te knallen… Onderweg liggen er her en der wat aantekeningen van een manuscript dat soms wel, soms niet iets bijdraagt aan het verhaal.

De gameplay is vaak frustrerend. Alan heeft nauwelijks opties voor crowd control: zodra de speler is omsingeld, is er een groot probleem. De combat gameplay is extreem repetitief, waarbij het spel nauwelijks verrassende of verfrissende situaties biedt. De camera werkt tegen en je zult vaak sterven door gebrek aan overzicht.

De schaarste aan opties voor crowd control is onvergeeflijk, als we kijken naar hoe goed en gebalanceerd Resident Evil 4 dit al wist te implementeren. Na twee levels van Alan Wake weet je wel wat de gameplay is. Ook heb je dan alle wapens wel gezien (er zijn er weinig), en moet je nog een heel eind. Het verhaal wordt er ook niet beter op…

De twee aanvullende campagnes heb ik uitgespeeld: The Signal en The Writer. Ook dit biedt meer van hetzelfde. Er zitten wel wat leuke gimmicks in, zoals dat je met een zaklamp op woorden moet schijnen om objecten of effecten te materialiseren. Neem nu een gasoven die ontploft als je schijnt op het woord ‘boom!’. Vermoedelijk is The American Nightmare een leukere, betere uitvoering van het spel: helaas is deze versie niet inbegrepen in de remaster.

Alan Wake is dus een spel dat vroeger géén must play was, maar vandaag – gegeven de schaarste binnen het genre – toch zeker een aanvaardbare snack is om je survival horror honger te stillen.